5 توصیه مهم درباره مصرف متادون
متادون چیست ؟
متادون (C21H27NO1) جزء دسته‌ای از مواد مخدر اعتیادآور است که تحت نام تجاری Dolophine به بازار عرضه میشود. این ماده در جنگ جهانی دوم بوسیله پزشکان آلمانی برای درمان افراد مبتلا به درد شدید ساخته و استفاده شد. متادون یک مخدر صنعتی و به صورت پودر کریستالی سفید رنگ یا قرص و شربت می باشد.
بیشتر بخوانید: مقدار مصرف متادون برای ترک هروئین چقدر است؟
امروزه متادون به عنوان یک داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به مواد مخدر استفاده می شود و به صورت پودر در نوشیدنی با طعم میوه حل میشود تا روزی یک‌بار به صورت خوراکی مصرف شود، به ندرت بصورت عضلانی یا وریدی تزریق نیز قابل مصرف می باشد.
متادون مانند مورفین و هروئین بر روی گیرنده‌های اوپیوئیدی عمل می‌کند تا شدت درد و خماری فرد مصرف کننده را تثبیت کند،مدت اثر متادون در ابتدای مصرف حدود 4تا7 ساعت می باشد و در مصرف طولانی مدت و مستمر به 24تا48 ساعت می رسد که با توجه به متابولیسم بدن هر فرد ممکن است کمتر یا بیشتر باشد.
اکثر افراد مصرف کننده تریاک و هروئین در صورت عدم دسترسی به مواد مخدر، متادون را به عنوان جایگزین مواد مصرفی خود استفاده می کنند و وابستگی شدیدی نسبت به آن پیدا می کنند که برای ترک متادون برای بستری و سم زدایی بدن از مواد مخدر و ترک کامل بصورت اصولی باید به کلینیک ترک اعتیاد مراجعه نمایند.
(برای دریافت مشاوره ترک اعتیاد با کلینیک مهر با شماره 07642228010 تماس بگیرید.)
متادون چگونه عمل می کند؟
متادون از طریق اتصال به نوعی از گیرنده های اپیوئیدی و فعال سازی آن عمل می کند و با این عملکرد، اثرات ضد درد و آرامبخش را در شخص بوجود می آورد. امکان ایجاد برخی اثرات دیگر مانند یبوست، دپرشن تنفسی، تهوع یا میوز هم به دلیل اتصال این دارو به گیرنده های اپیوئیدی وجود دارد. متادون نحوه پاسخ دهی مغز و سیستم عصبی به درد به شکلی که بیمار احساس تسکین کند را تغییر می دهد و اثرات آن از قرص مسکن هایی مانند مورفین کندتر است.
بیشتر بخوانید: مراحل ترک اعتیاد به گل
این دارو در درمان وابستگی به داروها یا مواد به کار می رود چون تاثیر آرامی دارد و مانع بروز علائم سندروم محرومیت یا ترک می شود. این نوع از درمان وابستگی به مواد Replacement Therapy یا جایگزین درمانی نامیده می شود.
جایگزین درمانی تنها با نظر پزشک و تحت مراقبت متخصصین قابل انجام است چون امکان دارد فرد مبتلا به اعتیاد، متادون را جایگزین مواد مصرفی خود نموده و به این دارو وابسته شود. در صورت تجویز متادون به منظور تسهیل روند ترک اعتیاد، باید توجه داشت که این دارو به جای ماده مصرفی فرد، مورد استفاده قرار نگیرد بلکه به عنوان بخشی از برنامه درمانی وابستگی شخص به مواد و در کنار سایر مراقبت های روانی و جسمی تجویز شود.
عوارض جانبی مصرف متادون
امکان این که هر دارو به همراه اثرات درمانی مطلوب، عوارض ناخواسته ای داشته باشد وجود دارد. اگرچه تمام عوارض در یک فرد دیده نمی شود اما در صورت بروز علائم مذکور به شرح زیر با پزشک خود مشورت کنید.
سرگیجه، خواب آلودگی، بی قراری، یوفوریا، تشنج، تپش قلب، تاری دید، دوبینی، شوک، دپرشن تنفسی، احتباس ادراری، گرفتگی عضلات.
در صورت بروز هر یک از این علائم احتمال مسمومیت با دارو وجود دارد، پس به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید و به مراکز درمانی مراجعه نمایید:
تنفس سطحی و کند
خواب آلودگی و گیجی شدید
ضربان کند قلب
مردمک های بسیار تنگ شده
کما
بیشتر بخوانید: علائم ترک حاد هروئین
موارد استفاده متادون
متادون برای کاهش آسیب و نه ترک کامل و درمان بیماری اعتیاد استفاده می شود، موجب کاهش مرگ و میرهای ناشی از مصرف مخدرهای غیر قانونی، کاهش جرم های مرتبط با مواد و نیز کاهش ریسک ابتلا به انواع هپاتیت و بیماری ایدز AIDSبه ویژه در مصرف کننندگان تزریقی است. اما تداوم مصرف در طولانی مدت عوارض زیادی دارد و وابستگی و اعتیاد به مخدر ادامه خواهد یافت.
درصد قابل ملاحظه ای از مصرف کنندگان مواد، قبل از دستیابی به نتایج قابل قبول مصرف متادون را رها می کنند و به مصرف مواد باز می گردند.
برخی برنامه های درمانی سم زدایی مواد چند مرحله ای انجام می شود، ابتدا از یک مخدر قوی مانند متادون و سپس یک مخدر ضعیف و سپس قطع مصرف و در نهایت درمان نگهدارنده با داروی ضد مخدر مانند نالترکسان استفاده می شود. معمولا مصرف کنندگان متادون با کاهش دوز مصرف دچار علائم ترک می شوند و امکان دارد دوباره به سراغ مصرف مخدر روی بیاوند و یا دوز متادون را افزایش دهند و معمولا برنامه های روان شناختی درمان اعتیاد را رها می کنند.
در درمان های سم زدایی با متادون باید با حداقل دوز شروع شود و بتدریج کاهش یابد. سرعت این کار به چند عامل بستگی دارد از جمله: نوع برنامه، بستری بودن یا نبودن بیمار و میزان تحمل فرد در مقابل علائم ترک.
طول مدت مصرف متادون بستگی به پاسخ به درمان و ارزیابی عوامل روانی اجتماعی بیمار تنظیم می شود و در نهایت برای ترک کامل باید بیمار از متادون ترک داده شود.
عوارض استفاده طولانی مدت از قرص یا شربت متادون
افسردگی
اختلالات روانی
عدم اعتماد به نفس
پوسیدگی دندان‌ها
ضربان نامنظم قلب
کند یا متوقف شدن تنفس
عدم ثبات شخصیتی
در بعضی موارد افزایش میل به خودکشی
بیشتر بخوانید: روش ترک شیشه بدون دارو و روان‌درمانی
کلینیک ترک اعتیاد مهر میناب اولین مرکز خصوصی ترک اعتیاد در شهرستان میناب به سرپرستی دکتر مهدی افشاری با سابقه 4000 بیمار تحت درمان از بدو تاسیس تاکنون، آماده ارائه خدمات تخصصی از جمله سم زدایی درمان نگهدارنده با استفاده از متادون، اپیوم و بوپره نورفین مشاوره فردی و خانوادگی گروه درمانی در میناب می باشد. این مرکز با کادری متخصص، با تجربه و کارآمد و محیطی کاملا تخصصی، آماده است تمام تبحر و توانایی خود را در خدمت عزیزان مورد نیاز به ترک اعتیاد قرار دهد.
علائم مصرف بیش از اندازه متادون
تغییر دوز دارو به صورت خودسرانه یا مصرف غیر قانونی متادون باعث اوردوز یا مسمومیت با دارو می شود. در صورت مشاهده این علائم به سرعت به مراکز درمان مسمومیت مراجعه نمایید:
تنفس آهسته
ضربان قلب کند
خواب آلودگی شدید
ضعف عضلانی
پوست سرد و مرطوب
کوچک شدن مردمک ها
بیهوشی و کما
عوارض ترک متادون
عوارض ترک متادون در دو حالت قابل بررسی است. حالت اول عوارض ترک ناگهانی متادون و حالت دوم عوارض ترک اصولی متادون. در صورت ترک اعتیاد اصولی، عوارض جسمی و روحی کم تر، کوتاه تر و زودگذر خواهد بود.
اگر فردی به یکباره مصرف متادون را قطع کند، دچار عوارضی مانند اختلال شدید در خواب، کلافگی ذهنی، استرس و اضطراب شدید، پرخاشگری، دردهای شدید جسمی، اختلال در بینایی، کاهش میل جنسی، حالت تهوع و … خواهد شد.
بیشتر بخوانید: خطرات استفاده همزمان شیشه و گل
نشانه های ترک در ترک متادون به روش اصولی، 3 تا 4 روز پس از ترک آشکار می شود و حداکثر پس از 2 هفته از بین می رود. این نشانه ها بی خوابی، بی حوصلگی و دردهای پراکنده بدن می باشد که اگر فرد زیر نظر پزشک متخصص اقدام به ترک نماید خواهد توانست عوارض و مدت زمان ظهور عوارض مذکور را به حداقل برساند.
(برای دریافت مشاوره ترک اعتیاد با کلینیک مهر با شماره 07642228010 تماس بگیرید.)
تاثیر متادون بر اسپرم
از مهم ترین عوارض شایع مصرف متادون درمردان مهار هورمون های جنسی است که از غده هیپوفیز ترشح می شود و تولید اسپرم ها در بیضه دچار آسیب می گردد. مصرف طولانی متادون تا 75 درصد به کاهش میل جنسی در مردان منجر خواهد شد.
تاثیر متادون بر فشار خون
از عوارض متادون تپش قلب است که این با بالا رفتن فشار خون ارتباط مستقیم دارد.
تاثیر متادون بر کبد
مصرف متادون باعث افزایش آنزیم های کبدی می‌باشد که نشانه احتمالی الگوی آسیب کلستاتیک (انسدادی) متادون بر کبد می باشد.
بیشتر بخوانید: چگونگی ترک اعتیاد به گل
تاثیر متادون بر دندان ها
پوسیدگی دندان یکی از عوارض شایع مصرف مواد اعتیاد آور از جمله متادون می باشد.
آدرس ما : هرمزگان-میناب - میدان شهدا بلوار امام خمینی - جنب داروخانه دکتر زارع-کلینیک ترک اعتیاد مهر میناب